Choć dla wielu pojęcia, takie jak FIFO, LIFO czy FEFO mogą brzmieć obco, to każdy przedsiębiorca, który chce perfekcyjnie zadbać o swój interes i prowadzenie magazynu, musi zaznajomić się z tymi zagadnieniami i się do nich stosować. Są one bowiem metodami wyceny oraz rozchodu zapasów. Wszystkie opierają się na jasnych i konkretnych zasadach, a wdrożenie ich może przyczyniać się do zmniejszenia strat oraz szybszego realizowania zamówień. 

 

Do najpopularniejszych metod wyceny oraz rozchodu towarów zalicza się FIFO oraz LIFO. Ale poza nimi wyróżniamy też takie metody, jak FEFO, HIFO i LIFO. Co one oznaczają i do jakiej strategii się odnoszą?

 

FIFO – co to jest i dlaczego warto ją stosować?

 
Skrót FIFO pochodzi od angielskich słów First In First Out, co oznacza pierwsze weszło, pierwsze wyszło. Jak najprościej można odpowiedzieć na pytanie, które brzmi: FIFO co to jest? Otóż ta metoda odnosi się od tego, że towary, które najwcześniej trafiły do magazynu, w pierwszej kolejności powinny zostać sprzedane. Dzięki zastosowaniu tej metody wydań magazynowych przedsiębiorca może być spokojny o to, że starsze partie nie będą zalegały na magazynie, podczas gdy „wychodzą" te nowsze. Szczególnie ważne jest to w przypadku produktów spożywczych, które przy braku stosowania metody FIFO mogłyby stracić termin ważności, co doprowadziłoby do strat finansowych. Jeżeli chodzi o FIFO, to metoda ta jest wykorzystywana do stworzenia wyceny zapasów końcowych. A to z kolei pozwoli wyliczyć koszt towarów zbytych.

 

Metoda LIFO metodą najpóźniejszej dostawy

 
LIFO czyli Last In, First Out to metoda, która zakłada, że to, co weszło do magazynu jako ostatnie, pierwsze go opuści. Przede wszystkim metoda ta jest stosowana przy towarach, które nie mają daty ważności oraz są wielkogabarytowe. Zasada LIFO sprawia, że towary muszą być księgowanie po ostatniej cenie, natomiast jeśli ich zapas się wyczerpie, wtedy sięga się po starsze dostawy, które księgowane są po poprzedniej cenie. Tym samym metoda LIFO jest nieco bardziej skomplikowana pod względem księgowym niż FIFO i może przyczyniać się do zaniżania wartości zapasów. Natomiast dużym atutem tej metody jest to, że może dać firmom ulgę podatkową w momencie inflacji, kiedy ceny zakupu produktów lub koszty ich wytwarzania znacznie rosną. 

 

FIFO i LIFO – najpopularniejsze metody i różnice w wycenie

Wyjaśnione już zostało, czym różni się metoda FIFO od metody LIFO, a teraz chcielibyśmy zobrazować, jakie mogą być różnice w wycenie – w zależności od tego, jaką metodą będzie się posługiwał przedsiębiorca. Do tego posłużymy się przykładowymi danymi. Zakładamy, że konkretna firma dokonała trzykrotnych zakupów towaru w ciągu miesiąca – każda dostawa była w innej cenie.

 
7 marca – 200 kg, cena za 1 kg wynosiła 17 zł;
16 marca – 300 kg, cena za 1 kg wynosiła 14 zł;
24 marca – 100 kg, cena za 1 kg wynosiła 21 zł. 

Z magazynu ubyło 500 kg produktu. Jaka zatem będzie wycena zapasu w zależności od metody? 

 

Wycena metodą wydań magazynowych FIFO:

200 kg x 17 zł + 300 kg x 14 zł = 3400 zł + 4200 zł = 7600 zł 

 

Wartość zapasu:

100 kg x 21 zł = 2100 zł 

 

Wycena przy zastosowaniu zasady LIFO:

100 kg x 21 zł + 300 kg x 14 zł +100 kg x 17 zł = 2100 zł + 4200 zł + 1700 zł = 8000 zł 

Wartość zapasu: 

100 kg x 17 zł = 1700 zł 

 

Tym samym różnica w wartości zapasu wynosi 400 zł – w zależności od tego, czy mowa o metodzie FIFO czy LIFO. 

 

Metoda LOFO – co oznacza? 

Rozwinięcie skrótu LOFO brzmi Lowest In, First Out. Czyli towar, który został zakupiony po najniższej cenie wychodzi z magazynu jako pierwszy. Dzięki temu pozostają towary o najwyższej wartości. Metodę tę stosują przedsiębiorcy, którym zależy na tym, aby wykazać podwyższoną wartość zapasów. 

 

Metoda HIFO – na czym polega? 

Wśród metod wydań magazynowych wyróżniamy też metodę HIFO, która oznacza Highest In, First Out – z języka angielskiego najdroższy wchodzi, pierwszy wychodzi. Tym samym HIFO jest przeciwieństwem metody LIFO. Bowiem metoda ta polega na tym, że towary, które zostały zakupione po najdroższej cenie, opuszczają magazyn w pierwszej kolejności. Gdzie najczęściej znajduje zastosowanie metoda HIFO? Głównie korzystają z niej Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych. Dzięki temu mogą skorzystać z wymiernych korzyści, jakie wiążą się z obniżeniem podatku od zysków kapitałowych. 

 

Metoda średniej ważonej, czyli AVCO

Opisując różne metody wydań magazynowych, nie można pominąć metody AVCO, która odnosi się do średniej ważonej. Średnią można obliczać, np. raz w miesiącu lub raz na kwartał bądź po każdej dostawie. Wzór metody AVCO, który pozwoli wycenić rozchód, jest następujący:
Wartość dostępnych towarów : ich ilość = przeciętna cena. 
Z punktu widzenia logistycznego, zaletą tej metody jest to, że pozwala ona na dowolne pobieranie towarów z magazynu - bez względu na kolejność dostaw, datę ważności czy cenę. 

 

FEFO – co to jest i gdzie ma zastosowanie? 

First Expired, First Out, czyli w wolnym tłumaczeniu – pierwszy stracił ważność, pierwszy wyszedł. FEFO, co to jest za metoda? Otóż polega ona na tym, że najpierw sprzedawane są produkty z najkrótszą datą ważności. Przede wszystkim zasada FEFO ma zastosowanie w branży spożywczej oraz farmaceutycznej. Aby można było stosować FEFO we własnym przedsiębiorstwie, trzeba zadbać o regały, na których na samym przodzie będą znajdowały się produkty z najkrótszym terminem ważności, natomiast te z dłuższym terminem powinny zostać ulokowane z tyłu. Wysokiej jakości, solidne regały magazynowe dostępne są w sklepie MAES, specjalizującym się w wyposażeniu firm oraz magazynów. Jakie są zalety metody FEFO? Głównym atutem jest to, że pozwala uniknąć strat, jakie wynikają z posiadania na stanie towarów przeterminowanych. Poza tym łatwo można monitorować terminy ważności, zachowując asortyment najwyższej jakości. Co na pozytywny wpływ na wizerunek firmy. 

FIFO, LIFO, FEFO, HIFO – jak widać metod przyjmowania, składowania i wydawania towarów z magazynu jest kilka. Wybór tej najodpowiedniejszej jest kwestią indywidualną i w głównej mierze zależy od branży. Dlatego też przed podjęciem decyzji warto wszystko dokładnie przemyśleć, a być może skontaktować się także ze specjalistami. Bo wybór właściwej metody magazynowania towarów w swoim przedsiębiorstwie pozwoli na osiąganie maksymalnych zysków.